ORTA VADELİ PROGRAM AÇIKLANDI

Ekonomide 3 yılın yol haritasını belirlendiği 2024-2026 yıllarına ilişkin Orta Vadeli Program (OVP) kamuoyuna duyuruldu. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirilen organizasyonda konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, OVP'de 4 temel amaç olduğunu belirtti. Yılmaz, "Afet yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye inmesi, büyüme ve istihdamın devamı, sosyal adalet. OVP'de üç temel politika aracı olacak. Bunlar deprem harcamaları hariç mali disiplinin sağlanması, para politikası ve yapısal dönüşümlerdir." derken, hükümetin yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65, dolar hedefi ise 23 lira 88 kuruş oldu.

KILIÇDAROĞLU: YİNE DAĞ FARE DOĞURDU

OVP'ye CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'ndan ilk tepki geldi. Uzun bir açıklama yapan Kılıçdaroğlu, yerel seçimlerden sonra daha yüksek faiz ve vergi yükünün yolda olduğunu savundu. Kılıçdaroğlu, şunları söyledi: "Önümüzdeki üç yılı (2024-2026) kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) nihayet açıklandı. Ama yine, "dağ fare doğurdu." Bir ekonomik programın başarısı programın "teknik kalitesine", "uygulayıcıların liyakatine" ve "siyasi sahiplenmeye" bağlıdır.

"2023 HEDEFLERİNİN NEDEN ISKALANDIĞINA DAİR TEK BİR İZAHAT YAPMIYORLAR"

Son ikisinden başlarsak; uygulayıcıların hali ortada… Cumhuriyetimizin 100. Yıldönümü 2023 için, 2011'de sözler verdiler. Türkiye ilk 10 ekonomi arasına girecek. Milli Gelir 2 trilyon $; fert başına gelir 25 bin $, ihracat 500 milyar $ olacak. İşsizlik % 5'e düşecekti. Bunları devletin 10. Kalkınma Planına resmi hedef olarak da yazdılar. Şimdi getirdikleri OVP ile 2026'ya kadar, bu hedeflerin yanına bile yaklaşamıyorlar. Ama 2023 hedeflerinin neden ıskalandığına dair OVP 'de tek bir izahat yapmıyorlar; milletten özür dilemiyorlar.

"OVP'NİN TEKNİK TARAFINDA DA CİDDİ SIKINTILAR VAR"

Çünkü ortada 2023 hedeflerini sahiplenen samimi bir siyasi irade hiç olmadı. Aynı siyasi iradenin şimdi getirdiği OVP'ye göre Türkiye; ilk 10 ekonominin uzağında kalmaya, buna karşın dünya enflasyon şampiyonlar liginde oynamaya devam edecek. OVP 'nin teknik tarafına gelirsek, burada da izaha muhtaç ciddi sıkıntılar var. Saray Hükümeti önümüzdeki üç yılda "Türkiye'nin potansiyel büyümesinden çok da taviz vermeden, enflasyonu üç yılda yüzde 65'lerden yüzde 8,5'e indireceğim" sözünü veriyor. Peki, bunu nasıl yapacak?

"YEREL SEÇİMLERDEN SONRA DAHA YÜKSEK FAİZ VE VERGİ YÜKÜ YOLDA"

OVP 'deki bu büyüme ve enflasyon hedeflerinin beraberce sağlanması, iç talebin ciddi şekilde baskılanması ve dış talepten büyümeye ciddi bir katkı gelmesiyle ancak mümkün. 2024'de yurtiçi talepten büyümeye gelen katkının, 2023'e göre, yarı yarıya düşeceği anlaşılıyor. Perşembenin gelişi, Çarşambadan bellidir. Yerel seçimlerden sonra, daha yüksek faiz ve vergi yükü yolda.

"ENFLASYON TEK HANEYE NASIL DÜŞECEK?"

Diğer taraftan OVP'ye göre gelecek üç yılda net ihracatın büyümeye katkısı son derece sınırlı. Yani önümüzdeki üç yılda da büyüme iç talep ağırlıklı olacak. Peki, bu büyüme kompozisyonuyla, enflasyon tek haneye nasıl düşecek? OVP'nin dolar kuru tahminleriyle de enflasyon hedefleri uyumlu değil. OVP'ye göre 2024'de Amerikan Doları, TL'ye karşı yüzde 54 değer kazanacak. Yani TL pul olmaya devam edecek. TL'nin değeri pul olurken, enflasyon yüzde 65'lerden, yüzde 33'e nasıl düşecek?

"HÜKÜMET YİNE SELDEN KÜTÜK KAÇIRACAK"

Saray hükümeti yine selden kütük kaçıracak. Ekonomide işlediği tüm günahların vebalini milletin sırtına yıkacak. 2024'de hedeflenen enflasyon % 33, ama diğer tarafta hedefledikleri vergi tahsilatındaki artış % 73. OVP 'ye göre vatandaşın vergi yükü olağanüstü artacak. Tüm uyarılarımıza rağmen, OVP 'de Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasından çıkış için ciddi bir strateji de ortaya konmamış.

"KKM'NİN BÜTÇE VE TCMB'YE YÜKÜ 900 MİLYAR LİRAYI AŞTI"

KKM'nin bugüne kadar bütçe ve TCMB'ye yükü 900 milyar lirayı aştı. 2024'de devletin bütçeden yapacağı yatırım harcamalarının 788 milyar lira olduğu düşünüldüğünde, KKM'nin sebep olduğu yük ve tahribat daha iyi anlaşılabilir. "KKM olmasaydı bütçenin faiz yükü ne olurdu?" diyenler, bir zahmet OVP 'de faiz giderlerindeki patlamaya da bir baksın. 2023'de % 108 artan bütçenin faiz ödemeleri, 2024'de % 94 artacak. Tüm bu yıkıma sebep olanların şimdi çıkıp "sorun ekonomik değil, psikolojik" demesi ise siyasetin değil, olsa olsa tıbbın konusudur. Ne de olsa olmadığı halde kendini "ekonomist" zannedip, bir de "faiz sebep, enflasyon netice" diyerek, durduk yere ülkeyi perişan etmenin başka bir izahı olamaz."