Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal konut seferberliği ve

deprem konutlarının tamamlanmasıyla konut arzının artacağını ve

bunun kira artışını sınırlayacağını açıkladı.

Bakan Şimşek, 2026 yılı için vergi ve harç güncellemelerinin hedeflenen

enflasyon oranında belirleneceğini, ancak gelir vergisi tarifesi gibi

vatandaş lehine olan güncellemelerin yüzde 25.5 yeniden değerleme

oranında artırılacağını belirtti.

Bakan Şimşek, Türkiye'nin cari açığının milli gelire oranının 2024

yılında yüzde 0.8'e gerilediğini ve 2023 yılında 3.2 milyar dolar cari

fazla verildiğini açıkladı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM Genel Kurulu'nda

'2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi' görüşmelerinde Bakanlığı

ile bağlı kurumlarına ilişkin sunum yaptı.

Konuşmasına vefat eden Şehzadeler Belediye Başkanı Gülşah Durbay'a

Allah'tan rahmet, ailesine, yakınlarına ve Cumhuriyet Halk Partisi'ne (CHP)

başsağlığı dileyerek başlayan Şimşek, 2022-2023 yılları sonunda yüzde

64-65 bandına yerleşen enflasyonun geçen sene yüzde 44.4'e kadar

düştüğünü belirtti.

"KONUT ARZINDAKİ ARTIŞ KİRA ARTIŞINI SINIRLAYACAK"

Bakan Şimşek, sözlerine şu şekilde devam etti: "Bu sene kasım ayı

itibarıyla yüzde 31.1 seviyesinde gerçekleşti. Tabii hedeflerimizin bir

miktar üzerinde. Burada şunu ifade etmek istiyorum. Dayanıklı tüketim

malları, giyim gibi ürünlerde aslında temel mal enflasyonu yüzde 18.6'ya

kadar düştü. Gıda enflasyonu yüzde 27'ye kadar geriledi. Manşet

enflasyonunun yüzde 30'un üzerinde olmasının esas sebebi, dünyada

olduğu gibi Türkiye'de de hizmet sektörü enflasyonu dezenflasyon

tedbirlerine gecikmeli tepki veriyor. Ülkemizde hizmet enflasyonunda

bir katılık var. Geçmişe yönelik bir endeksleme var. Ayrıca daha önce

kiraya bir üst sınır getirmiştik kanunla, eğitime bir üst sınır getirmiştik.

Tabii bunun da etkileri var. Özellikle son iki yılda kira ve eğitim enflasyonu,

manşetin en az iki katı hızla arttı. Ancak önümüzdeki dönemde sosyal

konut seferberliği, deprem konutlarının tamamlanmasıyla birlikte konut arzı

artıyor ve kira artışını sınırlayacak.

"VATANDAŞ LEHİNE OLAN GÜNCELLEMELER DAHA

YÜKSEK ORANDA OLACAK"

Ayrıca eğitime değer kural bazlı bir fiyatlama modelini yüce Meclisimiz

kabul etti. Yine bütçe imkanları çerçevesinde 2026 için vergi ve harç

güncellemelerini yeniden değerleme oranında değil, hedeflediğimiz

enflasyon oranında belirleyeceğiz. Ancak şunun da altına çizmek istiyorum;

gelir vergisi tarifesi gibi vatandaşlarımızın lehine olan vergi mevzuatındaki

güncellemeleri daha yüksek olan, yani yüzde 25.5 olan yeniden değerleme

oranında arttıracağız. Dolayısıyla kamunun fiyatlarını yüzde 16-19 arasında

belirlerken, vatandaşın lehine olan hususlarda yeniden değerleme oranında

uygulayacağız"

"BU YIL DA CARİ AÇIK, HEDEFLERİMİZ DOĞRULTUSUNDA

GİDİYOR"

Bakan Şimşek, 2026 yılında da enflasyonun hedefler doğrultusunda

düşmeye devam edeceğini söyledi. Şimşek, "Özellikle cari açık konusunu

bir endişe kaynağı olmaktan çıkarttık.Uyguladığımız programın başına

gidersek cari açık milli gelire oran olarak yüzde 5'in üzerindeydi. 2024

yılında yüzde 0.8'e geriledi. Hatta portföy tercihi olarak ağırlıklı olarak

ithal edilen altını bir kenara bırakırsanız geçen sene cari dengede fazla

verdik, 3.2 milyar dolarlık bir fazla söz konusu. Bu yıl da cari açık

, hedeflerimiz doğrultusunda gidiyor. Ciddi bir iyileşme söz konusu.

Özellikle yeşil dönüşümde epey mesafe katettik. Bugün petrol ihtiyacımızın

yüzde 15'ini, doğal gaz ihtiyacımızın yüzde 16'sını kendi üretimimizle

karşılıyoruz. Yenilenebilir enerjinin kurulu kapasitedeki payı yüzde 62'ye

çıktı ama kuraklık nedeniyle bu sene üretimdeki payı yüzde 45. Türkiye'nin

enerjide dışa bağımlılığı azaldıkça cari denge kalıcı olarak iyileşiyor. Son

23 yılda petrol ve doğal gaz ve türevlerinin ithalatına tam 1 trilyon dolar

ödedik. Burada tabii ki mesafe katettikçe yapısal bir dönüşüm sağlanmış

olacak. Cari dengedeki iyileşmeyle birlikte milli gelire oran olarak yüzde

23'e çıkmış olan brüt dış finansman ihtiyacımız bu sene yüzde 17'nin altına

düşüyor. Program dönemi sonunda da muhtemelen yüzde 13, 14'lere kadar

inmiş olacak. Bu da finansal piyasalarda ve ekonomide istikrarı

güçlendirecek" şeklinde konuştu.

"FİNANSAL İSTİKRARIMIZIN GÜÇLENMESİYLE BİRLİKTE

ÜLKEMİZİN RİSK ALGISI DA İYİLEŞİYOR"

Bakan Şimşek, uluslararası standartlara göre rezerv yeterliliği sağladıklarını

kaydederek, "2023 yılı Mayıs ayına göre brüt rezervlerimiz 88 milyar dolar,

SWAP hariç net rezervler yaklaşık 123 milyar dolar arttı. Önemli bir koşullu

yükümlülük olan kur korumalı mevduattan çıkışı başarıyla yönettik. Böylece

net rezervlerdeki artış ile koşullu yükümlülüklerdeki düşüşü birlikte

değerlendirirseniz ülkemizin bilançosunda yaklaşık 260-265 milyar

dolarlık iyileşme söz konusu. Türk lirasına bu dönemde güven arttı.

Türk lirasının toplam mevduat içerisindeki payı bugün itibarıyla yüzde

60'ın üzerinde. Tabii bütün bunlar ülkemizin risk birimine yansıdı.

Finansal istikrarımızın güçlenmesiyle birlikte ülkemizin risk algısı da

iyileşiyor. Bakın program öncesinde 700 baz puana kadar yükselen

risk birimimiz, bugün itibarıyla 216 baz puana geriledi. Yani 2018 yılı

Mayıs ayından bu yana en düşük seviyeye indik" diye konuştu.

"YURT DIŞI BORÇLANMA MALİYETLERİMİZ YARI YARIYA DÜŞTÜ"

Gelişmekte olan ülkelerde risk primi 62 baz puan düşerken, Türkiye'de

487 baz puan düştüğünü hatırlatan Şimşek, "Türkiye program sayesinde

olumlu bir şekilde ayrıştı. Düşen risk biriminin bize ne faydası var diye

sorabilirsiniz. Özellikle kamunun ve özel sektörün dış borçlanma

maliyetleri önemli ölçüde düştü. Teorik bir şeyden bahsetmiyorum.

Mayıs 2023'te 5 yıl vadeli dolar cinsi tahvilimizin faizi yüzde 11.3'tü.

Bugün yüzde 5.5 civarı. Yani yurt dışı borçlanma maliyetlerimiz yarı

yarıya düştü. Reel sektörün ve bankalarımızın dış finansmana erişimi

artık. Bakın dış borç çevirme oranları 2023 ilk beş ayında yüzde 70,

bankacılık sektörü için yüzde 97. Son 2.5 yılın ortalamasına bakarsanız

sırasıyla reel sektör için yüzde 151'e, bankalar için yüzde 186'ya ulaştı.

Programımızın başarısını tabii ki reyting kuruluşları da teyit ediyor.

İstisnai bir şekilde son 2.5 yılda kredi notumuz 2 ila 3 kademe arası

yükseltildi" dedi.

"OVP DÖNEMİNDE BİZİM BEKLENTİMİZ 2.5 MİLYON

VATANDAŞIMIZA İSTİHDAMIN SAĞLANACAĞI YÖNÜNDE"

Carry trade işlemlerine yönelik tedbirler aldıklarını belirten Şimşek,

"Merkez Bankamız zorunlu karşılıkları son altı ayda carry trade'e karşı

iki kez yükseltmiştir. Vadeler itibarıyla da ayrıştırılmıştır. Zorunlu

karşılıklar; bankaların diğer yükümlülüklerinden yurt dışı banka

mevduatından yüzde 8'den yüzde 12'ye, yurt dışı repo işlemlerinden

sağlanan fonlar ve yurt dışı kredilerden yüzde 8'den vadeye göre yüzde

12 ile 18 arasında yükseltilmiştir. Yani carry trade'e karşı tedbir alıyoruz

. Hem yurt dışı hem yurt dışı yatırımcıların mevduat ve fonların brüt

gelirleri üzerinden enflasyon ayarlaması da yok. Yüzde 17.5 stopaj

alıyoruz . Bu dönemde ekonomik aktivite ılımlı seyretti. Ama dezenflasyon

süreciyle sürdürülebilir yüksek büyüme patikasına tekrar ulaşacağız

. Son iki yılda küresel büyüme ortalama yüzde 3.2. Ama bizim ticaret

ortaklarımızdaki büyüme Avrupa Birliği başta olmak üzere ortalama

büyüme yüzde 2.2. Bu dönemde Türkiye yüzde 3.5 civarında büyüdü.

Dezenflasyonla birlikte biz inanıyoruz ki kademeli olarak büyüme tekrar

yükselecek. OVP döneminde bizim beklentimiz 2.5 milyon vatandaşımıza

istihdamın sağlanacağı yönünde. Mali disiplini tesis ettik ve bunu kararlılıkla

sürdürmek zorundayız, sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.